Ga naar content
Laatst bijgewerkt op 13 mei 2024 om 14:05
In het kort
  • Werknemers hebben recht op vakantiedagen voor herstel en ontspanning, ondanks mogelijke ongemakken voor de werkgever.
  • Vakantiedagen worden bepaald door wetgeving en het aantal gewerkte uren per week, met variaties voor verschillende contracten.
  • Zowel tijdens zwangerschapsverlof als ziekte blijven vakantiedagen opgebouwd, met specifieke regels voor uitbetaling en opname.

Tenzij je een B&B runt, is vakantie misschien wel het laatste waar je bij ondernemen aan denkt. Hoe verleidelijk een weekje relaxen bij het zwembad ook klinkt, voor jou is er altijd werk aan de winkel. Die mindset is onmisbaar voor jouw succes, maar dat kan je niet van je personeel verwachten. Werknemers hebben recht op vrije dagen. Natuurlijk komt het soms dramatisch slecht uit, maar juist dankzij die rust kunnen ze daarna weer vol energie voor jou aan de slag.

Wat zijn vakantiedagen?

Vakantiedagen zijn vrije dagen voor werknemers met doorbetaling van loon. Het is een vorm van betaald verlof. Doordat het minimum aan vakantietijd in Nederland in de wet is vastgelegd, is het voor jou als ondernemer vooraf duidelijk hoeveel dagen de medewerker per jaar afwezig zal zijn.

Wanneer mag iemand vakantiedagen opnemen?

Er zijn branches waar een collectieve vakantieperiode geldt. Denk aan de schoolvakanties voor docenten en de bouwvak voor bouwvakkers. Maar in het algemeen bepalen werknemers zelf wanneer ze vakantie opnemen. Dat gaat in overleg met de werkgever, maar in principe mag je een vakantieverzoek niet weigeren. Alleen als de continuïteit van je bedrijf aantoonbaar in gevaar komt, mag je iemand z’n aanvraag afkeuren.

Hoeveel wettelijke vakantiedagen voor personeel?

Volgens de Nederlandse wet hebben je werknemers elk jaar recht op minimaal 4 keer zo veel vakantie als dat ze gemiddeld per week werken. Voor mensen met een vast contract reken je dat snel uit in dagen. Voor oproepkrachten die je per uur betaalt, is een rekensom in uren makkelijker.

Hoeveel vakantiedagen bij fulltime dienstverband?

Stel iemand werkt 38 uur, verdeeld over 5 dagen per week. Dat geeft dan jaarlijks recht op 4 x 5 = 20 vakantiedagen. Uitgerekend in uren, kom je op 4 x 38 = 152 vakantie-uren.

Hoeveel vakantiedagen bij part-time dienstverband?

Stel iemand werkt 24 uur per week, verdeeld over 3 dagen. Dat levert dan per jaar 4 x 3 = 12 vakantiedagen op, oftewel 4 x 24 = 96 vakantie-uren.

Hoeveel vakantiedagen bij nulurencontract?

Ook oproepkrachten met een nulurencontract hebben recht op vakantie, en wel 4 keer het aantal uren dat ze per week werken. Omdat ze geen vaste dagen en uren werken, houd je de vakantiedagen bij per gewerkt uur. De exacte berekening staat in de cao, maar het komt er ongeveer op neer dat je met elk gewerkt uur 8,3% vakantie-uur opbouwt.

Wat zijn bovenwettelijke vakantiedagen?

In Nederland beschermt de wet werknemers tegen werkgevers die te weinig vakantie geven. De cao voor jouw bedrijfstak kan daar een schepje bovenop doen. Jij mag in een arbeidscontract ook weer van die cao afwijken, zolang je het maar naar boven doet. Dat heet dan bovenwettelijke vakantiedagen. Als onderdeel van je secundaire arbeidsvoorwaarden positioneer je jezelf zo als aantrekkelijke werkgever. Geen slechte move als je moeite hebt om voldoende talent binnen te halen in de krappe arbeidsmarkt.

Opbouw vakantiedagen tijdens zwangerschapsverlof

Tijdens het zwangerschapsverlof van een werknemer gaat de opbouw van vakantiedagen gewoon door. Datzelfde geldt ook voor het bevallingsverlof en voor het partnerverlof. En uiteraard kost het verlof zelf een werknemer geen vakantiedagen.

Opbouw vakantiedagen tijdens ziekte

Ook een werknemer die ziek thuis zit blijft vakantiedagen opbouwen. Als je extra vakantiedagen geeft dan wettelijk verplicht (bovenwettelijke vakantiedagen), mag je zelf weten of je die ook worden opgebouwd tijdens ziekte. Zorg ervoor dat die afspraken zijn vastgelegd in de arbeidsovereenkomst.

Ziekte tijdens vakantie

Het kan gebeuren dat een werknemer ziek wordt op vakantie. Erg sneu natuurlijk. De ziektedagen tellen niet als vakantie. Vakantiedagen mogen dus een andere keer alsnog worden opgenomen.

Vakantie tijdens ziekte

Als een werknemer langdurig ziek is, moet er vroeg of laat een keer vakantie worden opgenomen. Qua vakantiedagen gelden dezelfde regels als wanneer die persoon niet ziek was. Tijdens vakantie gedurende een ziekteverlof betaal je dus het volledige loon, zelfs als de werknemer op dat moment slechts 70% van het loon krijgt.

Feestdagen en vakantie

Wettelijk gezien ben je niet verplicht om werknemers vrij te geven tijdens officiële feestdagen. In de meeste cao’s wordt hier voor een paar speciale dagen van afgeweken. Valt de vrije feestdag in iemands vakantie? Dan hoeft de werknemer die dag niet op te nemen als vakantiedag.

Vakantiedagen opsparen

De opgebouwde wettelijke vakantiedagen van een heel kalenderjaar, mag de werknemer uiterlijk tot 1 juli van het volgende jaar opnemen. Daarna vervallen ze. Voor bovenwettelijke (extra) vakantiedagen kan je een ruimere vervaltermijn afspreken.

Vakantiedagen uitbetalen

De enige keer dat je wettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen uitbetaalt, is wanneer de werknemer uit dienst gaat. Voor bovenwettelijke (extra) vakantiedagen zijn geen overkoepelende regels. Als de medewerker ze liever uitbetaald krijgt dan opneemt, bepaal je zelf of je dat accepteert.

Vakantiedagen voor ondernemers

Hoe zorg je dat de toko blijft doordraaien, als je er zelf even tussenuit wil? Wat je niet wil, is tig keer per dag gebeld worden om problemen op de zaak op te lossen. Dan vind je niet de rust die je zoekt. Ook maakt het je vrij onpopulair bij je partner en kinderen. Zelfs op het strand in een warm land met een cocktail in je hand.

Duidelijke werkwijze

Een belangrijke voorwaarde om met een gerust hart te vertrekken, is dat je organisatie niet afhankelijk van jou is. Daarvoor heb je niet alleen goed personeel nodig. Ook een duidelijke werkwijze is cruciaal, waar werknemers op terug kunnen vallen als er iets onverwachts gebeurt.

Meerdere korte vakanties

Afgezien van online ondernemers, kunnen de meeste ondernemers zich geen hele lange vakanties permitteren. Het maakt de planning complex, zet enorme druk op het thuisfront van je bedrijf en de opstapelende zorgen gaan je misschien teveel stress opleveren. Zeker in de eerste jaren van je bedrijf is het slimmer om een paar keer kort weg te gaan, in plaats van 1 keer lang. Dan kan je de boel echt even de boel laten, want je weet dat je het wel weer fixt als je terug bent.

Vakantiedagen voor zzp’ers

Als zzp’er ben je niet in loondienst. Je hebt dan ook geen recht op vakantiedagen. De verleiding om altijd door te knallen is groot, want geen werk betekent geen factuur sturen en dus geen inkomen. Toch is het essentieel om je interne batterij af en toe op te laden. Maar hoe regel je dat financieel?

Spaar je eigen vakantiedagen

Als je maandelijks wat omzet opzij zet, spaar je zelf een buffer op om de vaste lasten tijdens je vakantie door te betalen. Denk aan huur of hypotheek, energie en verzekeringen. Om 1 maand per jaar niet te hoeven werken, moet je 1/12e van je omzet reserveren. Dat is ongeveer 8% van je omzet.

Spaar je eigen vakantiegeld

Een werknemer krijgt 8% vakantiegeld, bovenop het salaris, om extra uit te geven. De vaste lasten zijn al gedekt vanwege de doorbetaling van het loon. Wil jij ongeveer hetzelfde besteden op vakantie als iemand in loondienst, dan zal je dus 8% van je omzet apart moeten zetten.

Veelgestelde vragen

Wettelijk heb je recht op 4 keer het aantal vakantiedagen dat je per week werkt. Bij 40 uur in 5 dagen is dat dus 4 x 5 = 20 vakantiedagen per jaar.

Wettelijk heb je recht op 4 keer het aantal vakantiedagen dat je per week werkt. Bij 20 uur in 2,5 dagen is dat dus 4 x 2,5 = 10 vakantiedagen per jaar.

Wettelijk heb je recht op 4 keer het aantal vakantiedagen dat je per week werkt. Bij 32 uur in 4 dagen is dat dus 4 x 4 = 16 vakantiedagen per jaar.

De vakantiedagen die je opbouwt in een kalenderjaar, mag je gebruiken tot 1 juli van het volgende jaar. Daarna vervallen ze.

Ja, ook tijdens ziekte, zwangerschapsverlof en bevallingsverlof blijf je gewoon vakantiedagen opbouwen. 

Disclaimer

Deze informatie wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie verstrekken aan bezoekers. Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend. Het is ook niet bedoeld als vervanging van persoonlijk financieel advies, raadpleeg bij vragen altijd een financieel adviseur.

Ook interessant