- Zzp’er worden biedt totale vrijheid en zelfstandigheid, maar brengt verantwoordelijkheden tegenover opdrachtgevers en jezelf met zich mee.
- Starten als zzp’er vereist een goed doordacht ondernemingsplan, inschrijving bij de KVK, een zakelijke bankrekening en effectieve zelfpromotie.
- Voordelen zijn flexibele werktijden, hogere uurtarieven en doen waar je gelukkig van wordt, maar er zijn ook nadelen zoals financiële onzekerheid en administratieve lasten.
Zzp’er worden is heerlijk. Niemand die je vertelt wanneer je pauze moet nemen, of vraagt waarom dat rapport nog niet af is. Jij beslist zelf wat, wanneer en met wie je werkt. Klinkt goed, toch? Tot je ontdekt dat vrijheid ook betekent dat jij degene bent voor je eigen zzp administratie. Lees: jij bent degene die de facturen moet sturen, de btw-aangifte moet doen en een buffertje moet opbouwen voor als het even tegenzit.
Steeds meer Nederlanders stappen uit loondienst om zelfstandig ondernemer te worden. Sommigen doen het omdat ze hun baas niet meer kunnen hóren of zien, anderen omdat ze hun talent eindelijk voor zichzelf willen inzetten. Wat je reden ook is, met een goed plan en een beetje lef kom je een heel eind. In deze gids lees je precies hoe je start als zzp’er, wat er verandert in 2026 en welke stappen jou helpen om zonder kleerscheuren het ondernemerschap in te rollen.
Wat is een zzp’er?
Een zzp’er is een zelfstandige zonder personeel. Simpel gezegd: je werkt voor jezelf, maar niet alleen voor jezelf. Jij levert je diensten of producten aan verschillende opdrachtgevers, zonder ergens in loondienst te zijn. Je regelt je eigen klanten, bepaalt je eigen tarief en doet ook je eigen administratie. Geen baas boven je, maar wel klanten die verwachtingen hebben.
Veel mensen gebruiken de term freelancer, maar er is geen wezenlijk verschil. Of je nu een freelance tekstschrijver, timmerman of schoonheidsspecialist bent, het principe is hetzelfde: je runt een eigen bedrijf zonder personeel. De Belastingdienst noemt het zelfstandig ondernemerschap, en dat is precies wat het is.
Als zzp’er kun je in allerlei sectoren aan de slag: van ICT en zorg tot bouw en marketing. Of je nu in een overall of achter een laptop zit, je hoort allemaal bij dezelfde club doeners. De groep die de echte economie draaiend houdt.
Tip: Twijfel je of zelfstandig werken iets voor jou is? Plan een proefweek. Doe alsof je al zzp’er bent: bepaal zelf je werktijden, stel deadlines voor jezelf, werk aan een nep-opdracht of freelance klusje, en houd je uren bij. Zo krijg je een realistisch beeld van wat er bij komt kijken. Is het chaos of krijg je er juist energie van? Een week ‘spelen’ is veiliger dan meteen inschrijven bij de KVK en halsoverkop je baan opzeggen.
- Tess
- Strategy Lead
De voordelen van zzp’en
Het grootste voordeel van zzp’er worden? Jij bent de baas. Geen vergaderingen over dingen die jou eigenlijk niks aangaan, geen verplichte teamuitjes met paintball en koude bitterballen. Begin je dag om 10 uur of juist om 6 uur, werk vanuit je keukentafel, een koffietentje of vanaf een strand in Spanje: die vrijheid is van jou.
Flexibele werktijden
Als zelfstandig ondernemer hoef je geen verantwoording af te leggen over je planning. Werk je liever vroeg in de ochtend of juist ’s avonds laat? Prima. Zolang jij je afspraken nakomt, maakt het niemand wat uit wanneer je je laptop dichtklapt of je gereedschapskist inlaadt. Dit maakt het ideaal voor mensen die willen starten als zzp’er en zelf hun werkritme willen bepalen.
Eigen tarief bepalen
Als zzp’er bepaal je zelf wat je waard bent. Je onderhandelt met opdrachtgevers over je uurtarief, en dat ligt meestal hoger dan het loon van iemand in loondienst. Logisch ook, want jij betaalt je eigen verzekeringen, pensioen en vakanties. En ja, dat broodje gezond bij de lunch betaal je ook zelf, maar de vrijheid maakt veel goed.
Afwisseling en groei
Zzp’en betekent continu nieuwe uitdagingen. De ene maand werk je aan een groot project, de volgende maand voor een nieuwe klant. Dat houdt je scherp en zorgt dat je blijft leren. Geen baas die bepaalt of je een cursus mag volgen: jij bent je eigen HR-afdeling.
Doen waar je gelukkig van wordt
Het mooiste van alles: je kiest zelf welke opdrachten je aanneemt. Je werkt met klanten waar je energie van krijgt en laat de rest gewoon lopen. Geen vergaderingen over KPI’s die niemand begrijpt, maar werk dat past bij jou en waar je goed in bent.
De nadelen en risico’s van zzp’en
Zzp’er worden is niet alleen vrijheid en koffie drinken in hippe cafés met je laptop open. Er zitten ook minder charmante kanten aan zelfstandig ondernemen. Denk aan schommelende inkomsten, administratie en het gemis van collega’s die af en toe een flauwe grap maken bij het koffieapparaat.
Financiële onzekerheid
In loondienst weet je precies wat er aan het eind van de maand op je rekening staat. Als zelfstandig ondernemer is dat elke maand een verrassing. Soms loop je binnen, soms moet je even creatief boekhouden om het hoofd boven water te houden. Daarom is een buffer geen luxe, maar noodzaak. Zeker als je net start als zzp’er is het slim om vaste lasten en onvoorziene kosten in te calculeren.
Administratie en belastingzaken
Ja, je mag zelf je zzp-administratie doen. En ja, dat is minder spannend dan het klinkt. Je moet bonnetjes bewaren, facturen sturen, btw-aangifte doen en je inkomstenbelasting regelen. Gelukkig zijn er boekhoudprogramma’s zoals Moneybird of E-boekhouden.nl (en slimme mensen) die het je makkelijker maken. Of je gebruikt gewoon ons zzp stappenplan later in dit artikel, dat scheelt al een hoop kopzorgen.
Tip: Als je start als zzp’er, is het slim om meteen een aparte zakelijke rekening te openen. Zo houd je je inkomsten en uitgaven netjes gescheiden van je privérekening. Geloof ons: je toekomstige zelf (en je boekhouder) gaan je dankbaar zijn. Geen gezoek naar bonnetjes tussen de boodschappen, maar direct overzicht. En je komt ook nog eens een stuk professioneler over naar klanten.
- Tess
- Strategy Lead
Geen vangnet
Als zzp’er heb je geen recht op een WW-uitkering of doorbetaling bij ziekte. Een verkoudheid is geen ramp, maar een gebroken been kan flink in de papieren lopen. Denk daarom aan goede zzp verzekeringen zoals verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid of aansprakelijkheid. Niet het leukste onderwerp, wel het verstandigste.
Eenzaamheid en stress
Geen collega’s betekent ook: niemand die je spontaan koffie aanbiedt of meeleest met dat lastige voorstel. Bovendien moet je alles zelf beslissen. Soms top, soms vermoeiend. Zorg dat je contact houdt met andere ondernemers of netwerkclubs, al is het maar voor wat gezonde relativering.
Zzp’en is dus vrijheid met verantwoordelijkheid. Wie dat snapt, redt zich prima. Wie denkt dat het een vakantie is, komt bedrogen uit.
ZZP stappenplan: de 5 stappen naar zelfstandig ondernemerschap
Je weet nu wat het betekent om zzp’er te worden, inclusief de mooie én minder charmante kanten. Tijd om te kijken hoe je het goed aanpakt. Dit zzp stappenplan helpt je om stevig te starten, zonder te verdwalen in formulieren of goedbedoelde adviezen van je (schoon)vader.
- Zelfanalyse: past zzp’en bij jou?
Zzp’en klinkt als ultieme vrijheid, maar het vraagt ook discipline. Je moet jezelf kunnen motiveren, nee durven zeggen tegen slechte opdrachten en ja tegen een btw-aangifte op vrijdagavond. Maak dus eerst de balans op: waar ben je goed in, waar krijg je energie van, en kun je omgaan met onzekere inkomsten? - Marktonderzoek: weet waar de kansen liggen
Voordat je je eerste visitekaartjes bestelt, is het slim om te onderzoeken of er vraag is naar jouw dienst. Wie zijn je klanten, wie zijn je concurrenten en hoe kun jij het beter of anders doen? Goed marktonderzoek voorkomt dat je straks met een prachtige website zit waar niemand op klikt. - Inschrijving bij de KVK
Zzp’er worden doe je officieel door je in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. De meeste zelfstandigen kiezen voor een eenmanszaak of bv. De eenmanszaak is eenvoudig en goedkoop, maar je bent privé aansprakelijk. Bij een bv ligt dat anders, maar daar horen meer regels bij. En eerlijk is eerlijk: een bv is meestal pas interessant als je flink gaat verdienen (denk aan een omzet boven de €150.000 per jaar). Laat je goed adviseren, zodat je weet wat het beste past bij jouw situatie. - Administratie en belastingzaken
Zodra je bent ingeschreven, krijg je automatisch een btw-nummer. Vanaf dat moment ben je verplicht om btw-aangifte te doen, zelfs als je nog niets hebt verdiend. Open een zakelijke rekening, houd je inkomsten en uitgaven netjes bij en kijk welke aftrekposten je kunt gebruiken. In 2026 zijn er nog steeds regelingen zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek, al worden die wel verder afgebouwd. Hoe beter je dit regelt, hoe rustiger je slaapt.
Tip: Gebruik de ondernemerscheck van de Belastingdienst om te kijken of je in aanmerking komt voor fiscale voordelen.
- Verzekeringen en juridische zaken
Een ongeluk zit in een klein hoekje, ook bij zelfstandig ondernemers. Denk aan een aansprakelijkheidsverzekering, een arbeidsongeschiktheidsverzekering en eventueel rechtsbijstand. Sluit daarnaast duidelijke contracten af met opdrachtgevers en wees alert op de Wet VBAR die vanaf 2026 strenger wordt gehandhaafd. Daarmee voorkom je dat de Belastingdienst jouw werkrelatie als schijnzelfstandigheid ziet. Wie deze vijf stappen doorloopt, heeft de basis goed op orde en kan met vertrouwen de markt op.
Tip: Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is belangrijk, maar kan best duur zijn. Zeker als je net begint. Een broodfonds is een betaalbaar alternatief: je legt samen met andere ondernemers maandelijks geld in, en wie ziek is krijgt daar tijdelijk inkomen van. Geen verzekeraar, wel vertrouwen. Zeker het overwegen waard als je een vangnet zoekt dat niet je halve omzet opslokt.
Wat verandert er in 2026 voor zzp’ers?
Als je in 2026 als zzp’er start, krijg je te maken met nieuwe regels. De overheid wil het verschil tussen werknemers en zelfstandigen scherper maken. Dat betekent: meer duidelijkheid, maar ook wat minder speelruimte. Geen reden om af te haken, wél iets om even goed te begrijpen voordat je begint.
De Wet VBAR
De Wet VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden) gaat in 2026 echt van kracht. De kern: opdrachtgevers moeten beter aantonen dat ze samenwerken met een zelfstandige, en niet met iemand die feitelijk in loondienst is (maar dan zonder de bijbehorende zekerheden). Er komt ook een zogenoemd rechtsvermoeden: verdien je minder dan ongeveer 33 euro per uur, dan mag de Belastingdienst sneller oordelen dat er sprake is van een dienstverband.
Voor jou betekent dit vooral dat je moet kunnen aantonen dat je echt zelfstandig werkt. Dus: meerdere opdrachtgevers, eigen materialen, eigen risico’s. Zorg dat je overeenkomsten op orde zijn en niet te veel lijken op een arbeidscontract.
Zelfstandigenaftrek daalt verder
De zelfstandigenaftrek wordt al jaren afgebouwd. In 2026 mag je nog maar 1200 euro van je winst aftrekken (in 2025 was dat 2.470 euro). De mkb-winstvrijstelling blijft bestaan, en is net als in 2025 12,7 procent. Minder aftrek dus, wat betekent dat je iets meer belasting betaalt over je winst. Toch blijft het aantrekkelijk: zelfstandigen houden vaak nog steeds meer over dan werknemers met hetzelfde brutoloon.
Tip: Zet elke maand een vast moment in je agenda voor je financiën. Koffie erbij, laptop open, bonnetjes erbij. Je werkt je administratie bij, checkt je facturen en zet geld opzij voor de belasting (denk aan btw en inkomstenbelasting). Noem het je money-date (zo houd je het gezellig). Want een kwartiertje per maand voorkomt een dag stress aan het eind van het kwartaal. En ja, je mag jezelf daarna best trakteren op iets lekkers.
- Tess
- Strategy Lead
De boetepauze stopt
Sinds 2016 gold er een zogenoemde boetepauze: de Belastingdienst legde geen boetes op bij schijnzelfstandigheid, maar gaf eerst een waarschuwing. In 2026 is dat voorbij. Opdrachtgevers kunnen dan weer boetes krijgen als ze een ‘zzp’er’ inzetten die feitelijk werknemer is. Als ondernemer is het slim om proactief te laten zien dat jij écht zelfstandig werkt. Nieuwe regels dus, maar geen reden om zenuwachtig te worden. Wie zijn zaken netjes regelt, hoeft zich nergens zorgen over te maken.
Is zzp’en iets voor jou?
Zzp’er worden in 2026 is niet voor iedereen weggelegd. Je moet tegen een beetje onzekerheid kunnen, zelf de slingers ophangen én de btw-bonnetjes bewaren. Maar als je houdt van vrijheid, initiatief en de voldoening van iets echt van jezelf opbouwen, dan is het vaak de beste keuze die je kunt maken.
Twijfel je nog? Begin klein. Steeds meer mensen starten als zzp’er naast hun baan om te proeven hoe het voelt. Zo bouw je ervaring, klanten en vertrouwen op terwijl je inkomen nog stabiel blijft. Bevalt het? Dan trek je het ondernemerspak gewoon volledig aan. Wat je ook kiest: bereid je goed voor, blijf realistisch en zorg dat je de nieuwe wet- en regelgeving voor zzp’ers in 2026 begrijpt. Zo houd je de vrijheid leuk én houdbaar. En als je ooit financiering nodig hebt om te groeien, weet je ons te vinden.
Veelgestelde vragen over zzp’er worden in 2026
De Belastingdienst kijkt of je echt ondernemer bent. Dat betekent dat je meerdere opdrachtgevers hebt, ondernemersrisico loopt en minstens 1.225 uur per jaar aan je bedrijf besteedt. Voldoe je daaraan, dan heb je recht op de zelfstandigenaftrek. In 2026 is dat bedrag nog 1200 euro. Niet wereldschokkend, maar elk beetje helpt.
De Wet VBAR maakt duidelijker wanneer iemand echt zelfstandig werkt. Verdien je minder dan ongeveer 33 euro per uur, dan mag de Belastingdienst sneller aannemen dat je feitelijk in loondienst bent. Voor veel zzp’ers betekent dit: scherpere contracten en iets hogere tarieven om buiten die grens te blijven.
Gebruik een boekhoudprogramma dat speciaal is gemaakt voor zzp’ers. Denk bijvoorbeeld aan MoneyMonk, Moneybird of e-Boekhouden.nl. Zo houd je overzicht over inkomsten, uitgaven, btw en facturen. Zet daarnaast maandelijks geld opzij voor de inkomstenbelasting. Zie het als je eigen mini-belastingdienst, maar dan zonder wachttijd aan de telefoon.
Minimaal een aansprakelijkheidsverzekering, zodat je niet zelf opdraait voor schade bij een klant. En denk aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, zeker als je langere tijd niet kunt werken. Sommige beroepsgroepen sluiten zich aan bij broodfondsen of collectieven, dat is vaak betaalbaarder.
Als je langdurig voor één opdrachtgever werkt, dezelfde werktijden hebt als werknemers en geen eigen risico loopt, dan kan de Belastingdienst oordelen dat je eigenlijk werknemer bent. De oplossing: werk voor meerdere opdrachtgevers, bepaal zelf je werktijden en zorg dat je eigen gereedschap of laptop echt van jou is.
