Contractuele aansprakelijkheid: wat als afspraken niet worden nagekomen?

Als ondernemer sluit je regelmatig overeenkomsten. Meestal gaat dat goed, maar wat gebeurt er als iemand de afspraken uit het contract niet nakomt? Dan krijg je te maken met contractuele aansprakelijkheid. Hieronder leggen we je precies uit hoe het zit, waar je rekening mee moet houden en hoe je jezelf als ondernemer beschermt.

Wat is contractuele aansprakelijkheid precies?

Contractuele aansprakelijkheid ontstaat wanneer een partij zich niet houdt aan de afspraken uit een overeenkomst, bijvoorbeeld als het geleverde product niet voldoet aan de verwachtingen, of wanneer betaling uitblijft. De partij die zich niet aan de afspraken houdt, pleegt dan zogenoemde wanprestatie. De andere partij kan hierdoor schadevergoeding eisen of zelfs de overeenkomst beëindigen (Art. 6:74 Burgerlijk Wetboek).

Wanneer spreek je van wanprestatie?

Er is sprake van wanprestatie (of tekortkoming) als iemand: 

• Afspraken helemaal niet nakomt;
• Afspraken te laat nakomt;
• Afspraken slechts gedeeltelijk of verkeerd nakomt.

Je kunt bijvoorbeeld denken aan een leverancier die goederen te laat levert, of een klant die jouw factuur niet betaalt.

Wat kun je doen bij contractuele aansprakelijkheid?

Als ondernemer heb je verschillende mogelijkheden om actie te ondernemen: 

1. Nakoming vorderen

Je vraagt de andere partij alsnog om aan zijn verplichtingen te voldoen. Stel dit schriftelijk op en geef een duidelijke termijn aan.

2. Opschorting

Komt de andere partij zijn verplichtingen niet na, dan kun jij besluiten je eigen verplichtingen ook tijdelijk stop te zetten totdat de andere partij alsnog levert of betaalt.

3. Schadevergoeding vorderen

Heeft de tekortkoming schade veroorzaakt, bijvoorbeeld extra kosten of omzetverlies, dan kun je een schadevergoeding eisen.

4. Overeenkomst ontbinden

Blijft de andere partij weigeren te leveren of betalen, dan kun je de overeenkomst ontbinden. Hierbij vervallen ook jouw eigen verplichtingen (Art. 6:74 en 6:265 Burgerlijk Wetboek).

Overmacht: wanneer ben je niet aansprakelijk?

In sommige situaties lukt het simpelweg niet om afspraken uit een overeenkomst na te komen. Bijvoorbeeld door brand, een natuurramp of andere onvoorziene omstandigheden. Dit noemen we overmacht. Als er sprake is van overmacht, ben je niet aansprakelijk voor de gevolgen, tenzij je hier vooraf afspraken over hebt gemaakt.

Voorbeeld: een leverancier kan producten niet leveren door zware sneeuwval waardoor het onmogelijk is om op de weg te rijden. In dat geval hoeft hij geen schadevergoeding te betalen (Art. 6:75 Burgerlijk Wetboek).

Veelvoorkomende conflicten en oplossingen

Hieronder staan enkele situaties die vaak tot conflicten leiden én hoe je ze oplost:

Te late levering van goederen: 

Maak duidelijke afspraken over wat er gebeurt als levering vertraagd is. Neem bijvoorbeeld een boetebeding of schadevergoedingsregeling op in het contract. 

Betaling blijft uit:

Neem in je algemene voorwaarden incassokosten en wettelijke rente op. Dit maakt het makkelijker om kosten te verhalen bij wanbetaling.

Onvoldoende kwaliteit van product of dienstLeg in het contract of in de algemene voorwaarden vast welke kwaliteitsnormen van toepassing zijn. Geef aan hoe klachten gemeld en afgehandeld worden.

Hoe voorkom je problemen met contractuele aansprakelijkheid?