- Werkstress veroorzaakt een aanzienlijk deel van het ziekteverzuim, benadrukt door de Arbowet, en vereist werkgeversactie.
- Proactief beleid, waaronder regelmatige check-ins en het bieden van beloningen, vermindert stress en bevordert werknemerswelzijn.
- Autonomie, verlaging van werkdruk en realistische deadlines dragen bij aan een gezondere werkomgeving en verlagen verzuimkosten.
Ai, Gerard is nog steeds ziek. Je had gehoopt dat hij zich na twee weken weer zou melden, maar het lijkt erop dat hij langer thuisblijft. Als er maar niet meer werknemers volgen…
Het is druk in je bedrijf. Zó druk, dat je werknemers geregeld een deadline missen of aangeven dat de stapel werk ze boven het hoofd groeit. En nu is er ook al iemand uitgevallen vanwege alle stress. Zo’n sfeer is vervelend voor iedereen, maar het is ook heel duur. Ziekteverzuim kost geld. Een zieke werknemer met een maandsalaris van € 3.000 kost je maar liefst € 205 per dag. Dat wil je koste wat kost voorkomen. Maar hoe?
Minder werkstress
Kijk, sommige zaken kun je niet voorkomen. Als de griep rondgaat in Nederland, dan kun je er donder op zeggen dat een deel van je mensen uitvalt. Daar moet je gewoon rekening mee houden. Maar ziekteverzuim komt echt niet alleen voor bij mensen die een virus onder de leden hebben. Uit cijfers van TNO (2022) blijkt dat maar liefst 37 procent van de verzuimende werknemers thuis zit vanwege een te hoge werkdruk of werkstress. En daar kun je als werkgever wél iets aan doen.
Sterker nog, dat is je plicht. In de Arbowet staat dat je beleid moet hebben om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) tegen te gaan. Dan hebben we het over extreme zaken zoals seksuele intimidatie en agressie, maar ook ‘gewoon’ over werkdruk. Als eigenaar doe je natuurlijk alles voor je zaak, ook als je daarvoor slaap moet opofferen. Maar dat kun en mag je niet van je werknemers verwachten. Kortom: tijd om een betere baas te worden. Dan zul je zien dat het ziekteverzuim achteruit gaat.
Stap 1: vraag hoe het gaat
Als je werknemers je vertellen dat de werkdruk ze nu echt te veel wordt, ben je eigenlijk al te laat. Het is zaak om zélf regelmatig te inventariseren of iedereen het werk nog aankan. En merk je dat iemand niet lekker in zijn vel zit? Vraag dan hoe je diegene kunt helpen. Vergeet niet dat je werknemer recht heeft op privacy. Ga dus niet zitten wroeten in zijn gezondheidsklachten en privéleven, maar vraag wat jij kunt doen om de situatie op de werkvloer dragelijker te maken. Misschien kun je hem wat vaker pauze gunnen, eerder naar huis laten gaan of een betere bureaustoel regelen. Zulke zaken zijn goedkoper dan een chronisch zieke.
Stap 2: zorg voor beloningen
Uit meerdere onderzoeken naar werkstress blijkt dat beloningen een positief effect hebben op de werkstress. Nee, daar bedoelen we echt niet altijd een financiële beloning mee. Het gaat er vooral om dat de werknemer niet het idee moet hebben dat hij ergens heel veel werk in stopt, maar vervolgens weinig effect ziet. Dat voelt ontzettend nutteloos.
Hoe zou jij het vinden als je weken hebt gewerkt aan een belangrijk rapport, maar hier niets meer over hoort? Dan voelt het bijna alsof je het voor niets hebt geschreven. Je wil bedankt worden, horen wat het bedrijf eraan gehad heeft, en ga zo maar door. Kortom: zorg ervoor dat je werknemers het idee hebben dat hun harde werk de moeite waard is. Niets is zo demotiverend als taken uitvoeren waarvan je niet weet waarom je ze doet.
Stap 3: gun je werknemer autonomie
Dit is misschien wel één van de belangrijkste oorzaken van werkstress: een gebrek aan autonomie. Volgens TNO ervaart bijna de helft van de Nederlandse werknemers een lage autonomie. Zij hebben weinig tot geen invloed op hun pauzetijden, werkrooster en de manier waarop ze hun taken uitvoeren. Zorgwekkend, want er is een link tussen weinig autonomie op de werkvloer en burn-outklachten. Ook verzuimen zulke werknemers vaker dan werknemers die wel een hoge autonomie hebben.
Kijk nog eens goed naar alle regels waaraan je je werknemers onderwerpt. Moeten ze echt tussen 12.00 en 12.30 pauze houden of mogen ze ook zelf een moment kiezen om hun boterham te eten? Moeten ze hun taken écht op die manier uitvoeren of leiden er meerdere wegen naar Rome? En waarom zou je mensen niet eerder naar huis laten gaan als ze naar de bioscoop willen, met de overeenkomst dat ze later in de week die uren weer inhalen? Als je mensen meer zeggenschap geeft over hun werkrooster, vertaalt zich dat direct in meer werkplezier.
Stap 4: verlaag de werkdruk
Soms is het aanpoten. Als je net een grote order hebt binnengehaald, mag je best verwachten dat je mensen tijdelijk een tandje bijzetten. Maar als iedereen al maanden op zijn tandvlees loopt, dan is er meer aan de hand. Vier op de tien werkenden geeft aan dat ze vaak hard en snel moeten werken. Ze slaan bijvoorbeeld pauzes over of ze kruipen na het eten nog even achter hun laptop. Dan is het wachten totdat stress de overhand krijgt en uiteindelijk ziekteverzuim zich aandient. Uit dit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat werknemers die vele uren per week overwerken, een tot 25 procent hoger risico hebben om depressieve klachten te ontwikkelen.
Het is misschien niet leuk, maar je zal in dat geval je verwachtingen van je mensen bij moeten stellen. Werknemers zijn geen robots. Neem de deadlines opnieuw onder de loep: hoe realistisch zijn ze? Kijk ook zeker of je bedrijf nog een geoliede machine is. Misschien speelt op afdeling A een probleem, waardoor de mensen van afdeling B in de knoei komen. Dat levert de mensen van afdeling B een hoop stress op, die makkelijk voorkomen had kunnen worden.
Kosten besparen
Als je deze stappen implementeert, valt er een hoop winst te behalen. We zeiden al dat 37 procent aangeeft thuis te zitten vanwege een te hoge werkdruk. In 2021 was dat goed voor 11 miljoen verzuimdagen. Kun je nagaan hoeveel geld dat kost.
Door je mensen meer autonomie te geven, minder druk op te leggen, vaker tegemoet te komen en (financieel) te belonen, gaat de sfeer er op de werkvloer op vooruit. En dat vertaalt zich vanzelf in minder ziekteverzuim. Tel uit je winst.
